Interdisciplinair onderwijs: Wat betekent het voor jou als docent?
Het ontwikkelen én geven van een interdisciplinaire cursus kan voor docenten heel uitdagend of zelfs lastig zijn, zowel op inhoudelijk, organisatorisch als didactisch vlak. Met welke uitdagingen moet je als docent rekening houden als je je bezig gaat houden met interdisciplinair onderwijs?
Inhoudelijke uitdagingen
De meeste docenten zijn zelf disciplinair opgeleid, en zijn niet altijd thuis in andere disciplines. Disciplines verschillen niet alleen van elkaar wat betreft body of knowledge, maar ook in de manier waarop kennis wordt geconstrueerd en gecommuniceerd. Interdisciplinair onderwijs is meestal gecentreerd rondom één of meerdere thema’s, waarbij inzichten uit verschillende disciplines worden ingezet om het thema te belichten.
Docenten zijn meestal gewend om hun vak te geven in een bepaalde inhoudelijke volgorde, waarbij eerst een basis wordt aangelegd. In een interdisciplinaire cursus is de inhoud gericht op het thema, en niet op het vak. Als docent vraagt dit van je dat je keuzes maakt in de stof, en de manier loslaat waarop je gewend was het vak te geven. Je studenten zijn meestal afkomstig van verschillende disciplines, wat het nog lastiger maakt om die keuzes te maken. Veel studenten missen de basiskennis van het vak, en er is geen tijd om op die kennis in te gaan.
Het leren kennen van verschillen tussen disciplines is voor interdisciplinair onderwijs juist ook een leerdoel. Studenten worden zich hierdoor bewust van de waarde en de beperkingen van de eigen discipline, en de waarde van de bijdragen van anderen. Dit betekent voor docenten dat zij meer dan anders hun eigen disciplinaire perspectief moeten expliciteren: welke vragen stelt een bioloog hierover, welke methoden zouden wij gebruiken, welke aannames, welke concepten en theorieën gebruiken we daarbij?
Organisatorische uitdagingen
Op organisatorisch en praktisch vlak is interdisciplinair onderwijs soms lastig omdat vaak met collega’s vanuit andere faculteiten wordt samengewerkt. Dat kost veel meer tijd, omdat je met een team een nieuwe cursus ontwikkelt en met elkaar op één lijn moet zien te komen. Ook is het belangrijk om elkaars inhoud en aanpak te leren begrijpen. Dit ook om openheid voor andere perspectieven.
Omdat een universiteit niet per se is ingericht op interfacultaire samenwerking, kan het organiseren van een interdisciplinaire cursus dan tot praktische problemen leiden. Welke faculteit biedt de cursus aan, in welk blok hebben potentiële studenten tijd om de cursus te volgen, wie betaalt de extra uren die nu eenmaal nodig zijn voor team-onderwijs?
Didactische uitdagingen
De uitdaging qua didactiek is dat je studenten iets gaat doceren dat je zelf waarschijnlijk ook nog niet beheerst, namelijk het integreren van inzichten uit verschillende disciplines. Dit betekent dat je als docent niet meer de expert bent die alle antwoorden op de vragen heeft, en dat je als docententeam nog moet leren van de eerste keren dat de cursus wordt gegeven, samen met de studenten. Zoals een docent het eens verwoordde: “je moet flink uit je comfortzone durven komen bij dit type onderwijs”.
Interdisciplinair onderwijs is kortom een flinke uitdaging voor docenten. Maar het samenwerken met collega’s vanuit andere disciplines en het leren van en met elkaar maakt het zeer de moeite waard.
Auteurs
Dit artikel is geschreven door de collega's van Team Interdisciplinary and Community Engaged Learning (Onderwijsadvies & Training).