Excellentieonderwijs in het mbo
Na het hoger onderwijs heeft ook het middelbaar beroepsonderwijs volop ingezet op excellentieonderwijs. Gelukkig maar, want de maatschappelijke behoefte aan vakmensen met topvaardigheden is onmiskenbaar en studenten geven aan dat ze meer uitgedaagd mogen worden. Bijkomend voordeel is dat de programma’s werken als katalysator van onderwijsvernieuwing en co-creatie met het werkveld en met studenten. Daar profiteert het reguliere onderwijs weer van.
De ontwikkelaars van excellentieonderwijs in het mbo kunnen voortbouwen op de ervaringen met honoursonderwijs in het ho. Met het doel te leren van goede voorbeelden uit het hoger onderwijs en van onderzoek naar talentontwikkeling is een publicatiereeks van drie boekjes uitgebracht. In deze drie boekjes wordt het onderwerp excellentieonderwijs steeds uit een andere invalshoek benaderd.
Download
Toelichting
Deel 1: De student
Dit boekje gaat in op wat excellentie is en welke visies er op excellentieonderwijs bestaan. Vervolgens ligt de focus op de vraag wie de excellente student is; hoe kunnen we een student herkennen die meer uitdaging kan gebruiken? En wat zijn dan de overeenkomsten en verschillen tussen het mbo en het hoger onderwijs? Een groot deel van het boekje gaat over selectie; wanneer en hoe selecteer je, wie selecteert er, wat is het effect van selectie en zelfselectie? Daarna komt beeldvorming bij potentiële deelnemers aan bod; welke informatie is nodig om de beoogde groep studenten te interesseren voor een excellentieprogramma, welke rol hebben stafleden hierin? Tot slot wordt ook kort aandacht besteed aan het later instromen in een excellentieprogramma (zij-instroom) en aan studenten die tussentijds afhaken (uitstroom).
Deel 2: Het programma
In deel 2 in de reeks gaan we in op het excellentieprogramma zelf. Allereerst komen de uitgangspunten van excellentieonderwijs aan bod. Vervolgens maken we inzichtelijk welke keuzes van belang zijn bij de vormgeving van excellentieonderwijs. Daarna zoomen we in op hoe je van missie naar programma kan komen, om vervolgens de diepte in te gaan en handvatten te geven voor het vertalen van leerdoelen naar inhoud. Na het toetsen en beoordelen (doe je dat en wat is passend?) belichten we mogelijke afrondingseisen van een programma. De laatste twee hoofdstukken gaan over kwaliteitsbewaking en het duurzaam borgen van excellentieonderwijs. We willen immers ook in de toekomst ambitieuze studenten die meer willen passend excellentieonderwijs bieden!
Deel 3: De docent
Na brochures over de student en het programma richt dit laatste boekje zich op de docent in excellentieprogramma’s. Allereerst gaan we in op het belang van de docent in (excellentie)onderwijs. Vervolgens benoemen we docentkenmerken die passen binnen deze onderwijscontext. Daarna gaan we nader in op de didactiek in excellentieonderwijs, waarna we ook een aantal dilemma’s behandelen waar de docent mee te maken kan krijgen. We gaan in op het werken met docenten van buiten en benoemen de taken van docenten bij excellentieonderwijs. De laatste hoofdstukken gaan over de instellingscultuur, docentprofessionalisering en mogelijke (in)formele taakafspraken. Want ook goed excellentieonderwijs staat of valt met een goede docent!