Emeritus hoogleraar Ton Naaijkens wint Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2023
Het Prins Bernhard Cultuurfonds kent de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2023 toe aan emeritus hoogleraar Duitse letterkunde en vertaalwetenschap Ton Naaijkens. Naaijkens krijgt deze grootste vertaalprijs van Europa voor zijn vertalingen van poëzie en proza uit het Duits.
Paul Celan
De jury van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs is niet alleen enthousiast over Naaijkens’ indrukwekkende, rijke oeuvre, maar ook over zijn decennialange inzet om “vertaling in het cultuurleven en vooral in het hoger onderwijs een plek te geven”. Ze prijst Naaijkens’ levenswerk, de vertaling van de gedichten van Paul Celan. Celan was een van de grootste naoorlogse Europese dichters en dankzij Naaijkens zijn er Nederlandse vertalingen van zijn werk die dicht bij het origineel komen.
Ton Naaijkens
Naaijkens is emeritus hoogleraar Duitse letterkunde alsmede vertaalwetenschap aan de Universiteit Utrecht en was daarnaast directeur van het Expertisecentrum Literair Vertalen en coördinator van de master Literair Vertalen. Ook is hij een van de oprichters van het tijdschrift Filter en is hij co-auteur van het standaardwerk Denken over vertalen.
Sinds zijn debuut als vertaler in 1977, omvat Naaijkens’ oeuvre inmiddels meer dan 170 vertalingen van tientallen moderne Duitse dichters, waaronder Jürgen Becker, Barbara Köhler en Wolfgang Hilbig, en prozateksten van Günter Grass, Bertolt Brecht, Robert Musil en Stefan Zweig.
Het vertalen van de onvertaalbaar geachte Paul Celan geldt echter als zijn levenswerk. Eind jaren negentig leidde dat tot de eerste publicaties van gedichten, in 2003 uitmondend in Verzamelde gedichten (Meulenhoff) en in 2020 tot een aangescherpte en uitgebreide versie in Verzameld werk (Atheneum-Polak & Van Gennep).
Martinus Nijhoff Vertaalprijs
Met de Martinus Nijhoff Vertaalprijs wil het Prins Bernhard Cultuurfonds aandacht vestigen op het belang van het werk van vertalers. Aan de prijs is sinds dit jaar een bedrag van 50.000 euro verbonden, waarmee het de grootste vertaalprijs van Europa is.
De uitreiking vindt plaats op donderdag 11 mei 2023 in De Duif in Amsterdam. Aan het programma werken onder anderen dichters Iduna Paalman en Ellen Deckwitz mee. Paul Celan-liefhebber Arnon Grunberg houdt een lezing over het belang van het vertalen van gedichten. Aanmelden voor de prijsuitreiking kan hier.