Online serie: Adapt! Van crises kun je leren

Lezingreeks van Security in Open Societies hub

Adapt! Van crises kun je leren. Lezingenreeks van SOS Hub

Een crisis zoals de coronacrisis heeft een weerslag op de samenleving en op het individu. Te weinig ziekenhuisbedden en zorgmedewerkers, een economische recessie, productieketens die stokken. Daarnaast is er persoonlijke leed: mensen verliezen dierbaren, banen staan op de tocht en er leeft angst en onzekerheid.

Ondanks alle ellende zijn er ook lessen te leren en biedt een crisis mogelijkheden voor verandering. ‘Never waste a good crisis’, zei Winston Churchill al. Volgens hem hadden de Verenigde Naties haar bestaan te danken aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Samen met Studium Generale presenteren onderzoekers van de Hub Security in Open Societies hun visie op crises uit heden en verleden. Hoe komen we er sterker uit?

In zes online lezingen, reflecteren de onderzoekers op crises van nu en toen. De lezingen zijn, op een enkeling na, Nederlandstalig en Engels ondertiteld. 

'De dynamiek van diepe crises' met Paul 't Hart

Al vrij snel nadat het coronavirus in Nederland uitbrak, werd er gesproken over ‘de coronacrisis’. Maar wat maakt een crisis eigenlijk een crisis? En welke rol spelen conflict, politiek en leiderschap van diepe crisis zoals de coronacrisis? Bestuurskundige Paul ’t Hart trapt op 20 mei de digitale collegereeks Adapt! af met een inkijk in de dynamiek van diepe crises.

Kijk lezing van Paul 't Hart terug

'Veerkrachtig omgaan met ongekende gevaren' met Arjen Boin

‘Varen op zicht’. Dat is hoe premier Rutte de Nederlandse corona-aanpak omschreef tijdens een van zijn persconferenties. We kijken vooruit, maar niet te ver en hebben ook geen idee waar het avontuur eindigt. Zijn omschrijving brengt een cruciale vraag aan het licht: hoe doe je dat eigenlijk, een crisisaanpak maken in tijden van grote onzekerheid? Arjen Boin (Universiteit van Leiden) legt uit hoe politici en deskundigen daarbij te werk gaan.

Kijk lezing van Arjen Boin terug

'Hoe mensen omgaan met alarmerende omstandigheden' met Kees van den Bos

Van concentratieproblemen tot stress. Onderzoek laat zien dat de mentale gevolgen van de coronacrisis voor veel mensen groot zijn. Hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos legt uit hoe dat komt en wat we er aan kunnen doen.

Kijk lezing van Kees van den Bos terug

'Pandemieën zijn te temmen' met Beatrice de Graaf

Hoe ontstonden pandemieën in de geschiedenis? Welke gevolgen hadden deze crises voor onze gezamenlijke veiligheid? En: welke lessen kunnen we leren van de ‘Outbreak Management Teams’ van het verleden? In alweer het vierde lezing van deze serie geeft historicus Beatrice de Graaf ons een historisch perspectief op pandemieën. In het bijzonder gaat zij in op de gevolgen die crises, zoals pandemieën, hebben op internationale betrekkingen en op de obstakels die nu nog in de weg staan om een toekomstige pandemie van deze schaal te kunnen voorkomen.

Kijk lezing van Beatrice de Graaf terug

'Nationale identiteit in crisitijd' met Lotte Jensen

In korte tijd moesten we ons neerleggen bij het ‘nieuwe normaal’: geen aanrakingen meer, veel thuisblijven en ten alle tijden anderhalve meter afstand houden. Toen door het coronavirus de IC's volstroomden en duizenden mensen overleden, spraken we elkaar moed in. We klapten voor de zorg, zetten beertjes voor de ramen. 'Utrecht zorg goed voor elkaar' staat op de posters die je overal in de stad vindt. Rampen hebben niet alleen een destructieve werking: ze creëren ook saamhorigheidsgevoel. Filosoof en neerlandicus Lotte Jensen (Radboud University) laat dit zien aan de hand van een aantal voorbeelden uit de geschiedenis. Hoe vormt een crisis de nationale identiteit?

Kijk lezing van Lotte Jensen terug

‘Hoe kan een crisis de democratie versterken’ met Scott Douglas

Een crisis veroorzaakt veel politieke spanningen, maar kan ook leiden tot een meer transparante, eerlijke en zelfs gezonde democratische samenleving. Trage bureaucratische processen worden versneld, mensen gaan samenwerken en uiteenlopende belangen worden opzij gezet. Bestuurskundige Scott Douglas onderzoekt de positieve impact van crises op de democratie. Volgens hem kunnen noodsituaties ook leiden tot een betere samenleving. 

Kijk lezing van Scott Douglas terug

Over Security in Open Societies 

Bij dreigingen voor onze veiligheid kunnen kernwaarden in de samenleving lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Hoe kunnen we daar evenwichtiger mee omgaan? In Security in Open Societies (SOS) werken onderzoekers samen met maatschappelijke partners aan het vinden van antwoorden op actuele maatschappelijke vraagstukken rondom deze thema’s. Vanuit de wetenschap, maar voor én met de praktijk.